آیرونی سیاسی و تعامل آن با دموکراسی در اندیشۀ ریچارد رورتی
نویسندگان
چکیده مقاله:
ریچارد رورتی از مهم‌ترین اندیشمندان و فیلسوفان سدۀ اخیر است که برخی آرای او را در نحله‌هایی چون نئوپراگماتیسم و پست‌مدرنیسم طبقه‌بندی کرده‌اند و برخی نیز آرای او را مهم‌ترین تفاسیر نظریۀ دموکراسی جدید در آمریکا برآورد کرده‌اند. به نظر می‌رسد علت این مسئله این است که تفکر رورتی از آبشخورهای زیادی نشأت گرفته و خود الهام‌بخش اندیشه‌های جدید عمل‌گرایانه شده است. بر این اساس، نگارندگان در این پژوهش درصددند با بررسی و تحلیل زمینه‌های شکل‌گیری مفهوم آیرونی در تفکر رورتی، چگونگی ارتباط آن را با نظریۀ دموکراسی عمل‌گرا در تفکر وی به بوتۀ بحث و بررسی بگذارند. بر این اساس، یافته‌های این پژوهش نشان‌دهندۀ آن است که مفهوم آیرونی سیاسی رورتی که از زمینه‌های نظری مهمی چون نقد پلکانی عقل خودبنیاد مدرن، تعامل داروینیسم و پراگماتیسم و همچنین نظریه‌های معطوف به فلسفۀ زبان الهام گرفته، بنیان خود را به نوعی از تغافل یا ضدیت با معرفت یقینی معطوف کرده است. با نگرشی سلبی، تالی منطقی چنین رویکردی، گریز از متافیزیک‌گرایی، بنیادگرایی و دعاوی انطباق و صدق حقیقت در تدوین نظریۀ دموکراسی رورتی است و ابعاد ایجابی نظریۀ دموکراسی رورتی با عطف توجه به آموزۀ آیرونی، خود را در محورهایی چون ضرورت التفات بر همبستگی سیاسی در طرح نظریۀ دموکراسی با توجه به ماهیت تکثرگرای بنیان‌های نظری دموکراسی در غرب نشان داده است.
منابع مشابه
نقد و بررسی نظریه‌ی اولویت دموکراسی بر فلسفه )تقدم آزادی بر حقیقت)در اندیشة ریچارد رورتی
رورتی در صدد است تا در مقام یک درمانگر مسائل فلسفی (therapeutic philosopher) به نقد مقولات مختلف فلسفی و نقد دسته بندی های مختلف میان علوم مبادرت ورزد.او که خود را نه در مقام یک فیلسوف بلکه درمقام یک نقادادبی معرفی می‌کند،مدعی است که فلسفه ممکن است در برهه‌ای از تاریخ مفید بوده باشدولی دیگر در عصر کنونی ما کارساز نیست. لذا او از مرگ فلسفه استقبال می کند و به اولویت دموکراسی و سیاست، به مثابه عل...
متن کاملپیام اخلاقی فلسفة ریچارد رورتی
این مقاله سعی دارد نشان دهد که فلسفة رورتی حاوی پیام اخلاقی است. برای این کار لازم است که به محتوای برخی کتاب‌های او، به‌ویژه کتاب‌هایی که بعد از فلسفه و آینة طبیعت تألیف کرده نگاهی بیندازیم. پیام اخلاقی مورد نظر آشکار و پنهان در قالب مفاهیم و اصطلاحاتی از قبیل «همبستگی»، «دموکراسی»، «سیاست‌فرهنگی» در آراء و اندیشه‌های نئوپراگماتیستی او دیده می‌شود. البته رورتی این پیام را در بسیاری از موارد از...
متن کاملریچارد رورتی و عقلانیّت مبتنی بر همبستگی
ریچارد رورتی با رد کردن نظریه‌ی معرفتی بازنمایی معتقد است که باید از مفهوم «حقیقت» یکسره دست شست. اما این بدان معنی نیست که بتوان از تفکیک گزاره‌ها به قابل قبول و غیرقابل قبول اجتناب کرد یا همه‌ی ادعاها را به یک میزان قابل پذیرش شمرد. در امتداد سنّت پراگماتیسم آمریکایی، رورتی بر آن است که گزاره‌ی مجاز عبارت است از گزاره‌ی «خوب»، یا به کلام دیگر، گزاره‌ای که اعتقاد بدان مفید است و ما را در سازگار...
متن کاملجایگاه هایدگر در اندیشة نئوپراگماتیستی ریچارد رورتی
این مقاله، پژوهشی تحلیلی دربارة جایگاه هایدگر و اندیشة اگزیستانسیالیستی او در فلسفة ریچارد رورتی است و هدف این مقاله نشان دادن تأثیر مستقیم و غیر‌مستقیم تفکر هایدگر بر شکل‌گیری اندیشه نئوپراگماتیستی رورتی خواهد بود. رورتی در عین حال که برخی آراء هایدگر، به ویژه هایدگر متقدم را نقد می‌کند و او را همچنان اسیر و گرفتار در سنت متافیزیکی غرب می‌داند، کتمان نمی‌کند که از او تأثیر‌پذیرفته است. در این...
متن کاملمفهوم زبان در اندیشة ریچارد رورتی
برحسب خوانش رورتی از سنت فلسفة تحلیلی، زبان به مثابة یک واسطه/ رسانه برای انعکاس واقعیات بیرونی عمل می‌کند و همین مستلزم قبول یک واقعیت پیشینی و مستقل از ماست. اما رورتی معتقد است که زبان آینه‌ای برای بازنمود حقایق فرازبانی نیست؛ بلکه ابزاری برای تحقق‌بخشیدن به اهداف انسان‌ها و سازگاری با زیست‌بوم است و همین ویژگی باعث تنوع آن ابزارها می‌شود. او مدعی است ما هستیم که با خلق واژگان جدید همواره به...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 49 شماره 4
صفحات 1081- 1099
تاریخ انتشار 2019-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023